Oorzaken van een verstandelijke beperking

In Nederland heeft circa 1% van de bevolking een verstandelijke beperking. In dit artikel wordt ingegaan op de mogelijke oorzaken van zo’n beperking. We sluiten af met wat eraan kan worden gedaan. Maar eerst: wat wordt met verstandelijk beperking bedoeld?

Wat wordt met verstandelijke beperking bedoeld?

Met een verstandelijke beperking wordt bedoeld dat de ontwikkeling van de cognitieve vermogens van iemand achterblijft bij het gemiddelde. Een dergelijke achterstand kan komen door een te langzame ontwikkeling in het verleden of die kan nog altijd plaatsvinden. Het is dus een ontwikkelingsstoornis. Vanwege het verstandelijk tekort heeft de desbetreffende persoon vergeleken met andere personen van dezelfde leeftijd problemen met functioneren. De gevolgen ervan zijn met name zichtbaar op school, in het omgaan met andere personen en het zich zelfstandig handhaven in het leven van elke dag. Vroeger werden aan de conditie andere namen geven, zoals geestelijke handicap, cognitieve handicap en zwakzinnigheid. We hebben het hier niet over zwakbegaafdheid. We praten daarover als de persoon een IQ van 70 à 85 heeft. Bij een IQ van minder dan 70 praten we over een cognitieve beperking. In Nederland is het gemiddelde IQ 100. Bij een verstandelijke beperking maken we onderscheid tussen een lichte, matige, ernstige en zeer ernstige vorm.

Oorzaken ervan

Een cognitieve beperking kan diverse oorzaken hebben. Onder meer praten dan over:

• een erfelijke aanleg. De vader of moeder heeft een cognitieve beperking;

• tijdens de zwangerschap wordt de moeder ziek, gebruikt verdovende middelen en/of medicijnen, drinkt veel alcohol, rookt veel, loopt een vergiftiging of infectie op;

• een baby krijgt bij de geboorte te weinig zuurstof;

• een gevolg zijn van een stoornis of syndroom. Een voorbeeld is het Syndroom van Down;

• een ernstig ongeluk, een hersenvliesontsteking of een ziekte. In dergelijke gevallen praten we van niet-aangeboren;

• tijdens de zwangerschap gaat er iet mis, waardoor de ontwikkeling van de foetus wordt geremd.

Niet altijd is echter de oorzaak van een cognitieve beperking goed aan te wijzen.

Wat kan er aan worden gedaan?

Een cognitieve beperking is niet te genezen. Een moeilijk lerend kind ontwikkelt zich echter wel degelijk. Om hier inzicht in te krijgen is er de SEO V. De keuze van het juiste speelgoed kan daarbij helpen en ook door het kind op vaste tijden te laten spelen. Om een kind met een cognitieve beperking het niveau te laten bereiken dat maximaal haalbaar is, is aangepast onderwijs nodig of tenminste bijzondere aandacht in het geval het kind naar een gewone school gaat. Zo’n kind dient taken te krijgen die niet te gemakkelijk en ook niet te lastig zijn voor het ontwikkelingsniveau.